ลำโพง Speaker

ลำโพงและประเภทของลำโพง

ลำโพงเป็นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่แปลงสัญญาณไฟฟ้าที่ถูกขยายโดยเครื่องขยายเสียง ให้กลายเป็นการสั่นสะเทือนของอากาศที่หูของมนุษย์สามารถได้ยินเป็นเสียงได้ โดยลำโพงนอกจากจะสามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ได้ทั้งจากลักษณะทางกายภาพ เช่น ขนาดและน้ำหนักแล้ว ยังรวมไปถึงวิธีการขยายเสียงการเชื่อมต่อ ช่วงความถี่ และลักษณะการใช้งานได้อีกด้วย

ประเภทของลำโพงแบ่งตามลักษณะการขยายเสียง

• ลำโพงแบบพาสสีฟ (Passive) เป็นลำโพงที่ต้องการเพาเวอร์แยกต่างหาก เพื่อให้สามารถทำงานได้ นิยมใช้ในงานติดตั้งแบบถาวรหรือระบบเสียงขนาดใหญ่
• ลำโพงแบบแอคทีฟ (Active) เป็นลำโพงแบบที่มีเครื่องขยายเสียงหรือเพาเวอร์ในตัว นิยมใช้สำหรับงานที่ต้องเคลื่อนย้ายบ่อย หรืองานที่ต้องการความรวดเร็วในการติดตั้ง เพราะการที่ลำโพงมีเพาเวอร์ในตัว ทำให้สามารถเชื่อมมิกเซอร์เข้าสู่ลำโพงได้โดยตรงโดยไม่ต้องผ่านพาวเวอร์ จึงลดขั้นตอนในการทำงานลงได้

ประเภทของลำโพงแบ่งตามลักษณะของการเชื่อมต่อ

• ลำโพงแบบมีสาย เราจะพบลำโพงประเภทนี้บ่อยที่สุด โดยตัวลำโพงจะมีสายเคเบิลเชื่อมต่อกับแหล่งพลังงาน หรือแหล่งกำเนิดเสียง เช่น เครื่องขยายเสียง หรือมิกเซอร์ ลำโพงเหล่านี้มักถูกใช้งานในลักษณะของชุดฟังเพลงสเตอริโอทั่วไป
• ลำโพงแบบไร้สาย เป็นประเภทของลำโพงที่สะดวกที่สุดเท่าที่จะหาได้ในปัจจุบัน ใช้งานโดยการเชื่อมต่อแบบไร้สายผ่าน Bluetooth หรือ WiFi  ด้วยการเสียบปั๊กเข้ากับเต้ารับไฟฟ้า แล้วเชื่อมต่อแหล่งกำเนิดเสียงผ่านแอพหรือปุ่มเฉพาะ นิยมใช้ในการดูหนัง ฟังเพลงที่ไม่ต้องการเน้นคุณภาพเสียงระดับสูง
• ลำโพงอัจฉริยะ โดยพื้นฐานแล้วจะเป็นลำโพงแบบไร้สายเชื่อมต่อกับเครือข่าย WiFi และมีผู้ช่วยดิจิตอลในตัว เช่น Siri หรือ Google Assistant จึงสามารถทำสิ่งต่าง ๆ ได้มากกว่าลำโพงทั่วไป สามารถสตรีมเพลงผ่านบริการออนไลน์ต่าง ๆ เช่น Spotify หรือ Apple Music ได้ ลำโพงประเภทนี้ให้คุณภาพเสียงที่ดีและความสะดวกสบาย แต่มีราคาที่สูง และเสียงที่ได้อาจจะไม่ดีเท่าลำโพงสเตอริโอทั่วไปเสมอไป จึงไม่เหมาะกับผู้ที่ต้องการฟังเพลงระดับออดิโอไฟล์

ประเภทลำโพงตามขนาดและตำแหน่ง

• ลำโพงแบบ Bookshelf Speakers เป็นลำโพงขนาดเล็กที่ออกแบบสำหรับการวางบนชั้นวางหนังสือ หรือขาตั้ง หรือแม้กระทั่งบนโต๊ะทำงานได้ มีตัวเลือกมากมายในตลาดและมีช่วงราคาหรือคุณภาพที่แตกต่างกันไป ลำโพงแบบ Bookshelf Speakers ที่มีคุณภาพดี ๆ แม้มีขนาดเล็ก แต่ก็ทรงพลังมากพอที่จะเติมเต็มห้องด้วยเสียง และเหมาะกับผู้ที่ไม่ต้องการเสียพื้นที่ให้กับลำโพงขนาดใหญ่
• ลำโพงทาวเวอร์ เป็นลำโพงตั้งพื้นทรงสูง ตั้งบนพื้นหรือยึดติดกับผนังได้ ลำโพงประเภทนี้ให้เสียงเบสที่ดีกว่าประเภทแรก ทั้งนี้ก็เพราะขนาดที่ใหญ่กว่าทำให้มีขนาดไดรเวอร์ที่ใหญ่ขึ้น พร้อมกับประสิทธิภาพที่มากขึ้น มักถูกใช้ในระบบโฮมเธียเตอร์ ระบบเสียงเซอร์ราวด์ แต่ก็สามารถซื้อเป็นคู่เพื่อการใช้งานแบบสเตอริโอสองช่องได้
• ลำโพงซาวด์บาร์ เป็นลำโพงแบบหน้ายาว ออกแบบมาสำหรับการใช้งานกับทีวีของคุณ สามารถติดตั้งได้ทั้งด้านบนและด้านล่างของทีวี กลมกลืนไปกับทีวีของคุณโดยไม่ใช้พื้นที่มากจนเกินไป เหมาะสำหรับการติดตั้งร่วมกับทีวีจอแบนขนาดเล็กที่มีพื้นที่การวางไม่พอสำหรับลำโพงแบบอื่นๆ
• ลำโพงติดเพดานและผนัง นี่คือตัวเลือกที่ดีที่สุดสำหรับผู้ที่ต้องการติดตั้งลำโพงโดยที่เหลือพื้นที่ใช้สอยในบ้านให้มากที่สุด ไม่มีสายระโรงระยางเกะกะ ตัวลำโพงมาพร้อมกับการกระจายเสียงแบบรอบทิศทางและถูกออกแบบให้กลมกลืนไปกับห้อง แต่ข้อจำกัดคือ ในการติดตั้งจำเป็นจะต้องใช้ผู้เชี่ยวชาญหรือมีประสบการณ์ในการติดตั้งเท่านั้น
• ลำโพงกลางแจ้ง เป็นลำโพงที่มีคุณสมบัติทนแดด ทนฝน รังสียูวี  และความชื้น ลักษณะการงานก็อย่างเช่น หากคุณมีพื้นที่สระว่ายน้ำ หรือพื้นที่สวนที่คุณต้องการฟังเพลง ลำโพงกลางแจ้งสามารถติดตั้งได้โดยไม่ต้องกังวลถึงสภาพดินฟ้า อากาศ และสามารถติดตั้งได้บนพื้นผิวต่าง ๆ เช่น ผนัง เพดาน ฝ้า หลังคา เป็นต้น ข้อจำกัดคือ ลำโพงชนิดนี้จะมีราคาที่สูงกว่าลำโพงแบบติดตั้งในอาคาร เนื่องจากการออกแบบที่ซับซ้อนมากขึ้นและวัสดุคุณภาพสูงขึ้นนั่นเอง
• ลำโพงแบบพกพา เป็นลำโพงที่มีขนาดเล็กกว่าปกติมักมาในรูปแบบทรงกระบอกหรือกล่องสี่เหลี่ยมขนาดเล็ก ๆ ใช้สำหรับเล่นเพลงจากโทรศัพท์หรือแทปเล็ตของคุณผ่านการเชื่อมต่อ Bluetooth หรือสายสัญญาณเสียง ( Mini Jack ) มีแบ็ตเตอรี่ในตัว สามารถชาร์ตไฟได้ ทำให้มีอิสระในการพกพาไปได้ทุกที่ ไม่ว่าจะเป็นการตั้งแคมป์บนเขา หรือเฮฮาบนชายหาด คุณภาพเสียงขึ้นอยู่กับราคาและรุ่นของแต่ละแบรนด์ครับ

ประเภทของลำโพงแบ่งตามช่วงความถี่

• ซับวูฟเฟอร์หรือลำโพงเบส เป็นลำโพงที่รองรับความถี่ทุ้มลึก มักมีขนาดใหญ่เพื่อให้อากาศไหลเวียนได้เพียงพอสำหรับสร้างโทนเสียงที่ต่ำลง  เป็นฐานของเสียงเพลง ที่ช่วยให้การฟังเพลง สนุก น่าตื่นเต้น และมีความสมจริงมากขึ้น
• ลำโพงเสียงกลาง เป็นลำโพงที่มีความถี่อยู่ช่วงกลางระหว่างทวีตเตอร์และซับวูฟเฟอร์ เป็นลำโพงที่มีลำดับความสำคัญมากที่สุด เพราะเสียงกลางทำให้ดนตรีมีโทนเสียงและลักษณะเฉพาะ
• ลำโพงทวีตเตอร์ ลำโพงทวีตเตอร์เป็นลำโพงที่สามารถขับเสียงสูงได้ถึง 20kHz ซึ่งเป็นความถี่สูงสุดที่มนุษย์จะได้ยิน มาในรูปแบบของโดมขนาดเล็กที่ให้เสียงคมชัดและใสจากเครื่องดนตรีที่มีเสียงสูง เช่น  ฉาบ ไฮแฮท เป็นต้น ส่วนใหญ่ ทวีตเตอร์มักถูกรวมไว้กับลำโพงเสียงกลางเนื่องจากมีช่วงความถี่ที่จำกัดในตัวเอง

ประเภทของลำโพงแบ่งตามลักษณะของการใช้งาน

• ลำโพงเซอร์ราวด์ ถูกออกแบบมาเพื่อให้คุณได้ยินเสียงที่มาจากรอบตัว แทนการได้ยินแบบสเตอริโอซ้ายขวาที่มาจากด้านหน้า ลำโพงเซอร์ราวด์มาในรูปแบบและขนาดที่แตกต่างกันไป และมีการตั้งค่าสียงเซอร์ราวด์ที่แตกต่างกัน เช่น ระบบ 5.1 ที่มีลำโพงห้าตัวพร้อมกับซับวูฟเฟอร์ หรือระบบ 7.1 ที่เพิ่มลำโพงด้านหลังอีก 2 ตัว เป็นต้น
• ลำโพง Center channel speaker เป็นลำโพงสำหรับตั้งตำแหน่งศูนย์กลาง โดยปกติแล้วจะต้องจับคู่กับลำโพงสเตอริโอปกติหรือลำโพงเซอร์ราวด์ ขณะชมภาพยนตร์หรือละคร เราจะได้ยินเสียงหลักของตัวละครมาทิศทางเดียวกันในขณะที่ เสียงเอฟเฟคประกอบ หรือเพลงประกอบฉาก จะดังมาจากลำโพงใบอื่น
• ลำโพงสตูดิโอมอนิเตอร์ เป็นลำโพงที่ทำในสิ่งที่ตรงกันข้ามกับลำโพงสเตอริโอทั่วไปก็คือ มันถูกออกแบบเพื่อให้เสียงที่แม่นยำที่สุดโดยไม่มีการเติมสีสันเข้าไป ลำโพงประเภทนี้เหมาะกับการใช้งานมิกซ์เสียงในสตูดิโอ มากกว่าการใช้ดูหนังฟังเพลงตามปกติ

ประเภทของลำโพงที่ใช้ในระบบ PA Systems

• Main Speakers เป็นลำโพงเสียงหลักของระบบในระบบเสียง โดยขนาดและจำนวนจะขึ้นอยู่กับการออกแบบระบบนั้น ๆ โดยในระบบเสียงหลักจะมีลำโพงสองแบบก็คือ ลำโพงฟูลเร้นท์ แบบตั้งบนขาตั้งลำโพง  สำหรับระบบเสียงขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ลำโพงไลน์ อาเร่ย์ ซึ่งเป็นลำโพงแบบแขวน สำหรับระบบเสียงขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ 
• Subwoofers เป็นลำโพงที่ถูกออกแบบมาสำหรับการเล่นเสียงต่ำโดยเฉพาะ จะใช้ร่วมกับลำโพงหลักเพื่อเพิ่มความสมบูรณ์แบบของระบบเสียง
• Monitor Speakers เป็นลำโพงสำหรับให้นักดนตรีหรือนักแสดงได้ฟังเสียงของตัวเองในขณะทำการแสดงนั่นเอง

ลำโพงมีหลากหลายประเภท ถูกออกแบบสำหรับการใช้งานที่แตกต่างกัน  ในการเลือกซื้อลำโพง ผู้ซื้อควรวางแผนและหาข้อมูลก่อน เลือกซื้อของให้เหมาะกับการใช้งาน ควรเลือกแบรนด์ที่มีมาตรฐาน และมีบริการหลังการขายที่ดี เพื่อให้เม็ดเงินที่คุณจ่ายไปให้มากที่สุด เสียเงินทั้งทีต้องได้เสียงที่ดีกลับมาครับ

แบรนด์ลำโพงแนะนำ : JBL, Electro-Voice, Turbosound, Nexo, Genelec, Bose, Quest, d&b, Meyer, FBT, QSC, TOA