ออกแบบระบบเสียงในสนามกีฬาโดยมืออาชีพ

บทความ ออกแบบระบบเสียงในสนามกีฬาโดยมืออาชีพ

ออกแบบระบบเครื่องเสียงในสนามกีฬา อย่างไรให้เสียงออกมาไพเราะ

          การแข่งขันกีฬา เป็นส่วนหนึ่งในกิจกรรมของมวลมนุษยชาติ โดยมีการจัดแข่งขันกีฬาประเภทต่างๆมากมาย และในการแข่งขันกีฬาแต่ละประเภทนั้น ก็จะต้องแข่งขันในสนามกีฬาเฉพาะของชนิดกีฬานั้นๆ ผู้เข้าชมก็จะมีจำนวนมากน้อยแตกต่างกันไป กีฬาที่ได้รับความนิยมมากได้แก่ ฟุตบอล บาสเก็ตบอล อเมริกันฟุตบอล ซึ่งมักจะมีผู้เข้าชมในสนามกีฬาหลักหลายหมื่นจนถึงหลักแสนคน
          ในสนามกีฬา นอกจากจะมีการแข่งขันกีฬาแล้ว มักจะมีกิจกรรมอื่นร่วมด้วย การออกแบบระบบเสียงในสนามกีฬานั้นไม่ใช่เรื่องที่ง่าย เพราะด้วยพื้นที่ขนาดใหญ่ จำนวนผู้ชมที่มาก สภาพของอคูสติคที่มีเสียงสะท้อนเยอะ ระบบเสียงต้องมีความดังชัดเจนสู้กับเสียงตะโกนเชียร์อย่างบ้าคลั่งของผู้ชมในสนามได้ กรณีเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉินต้องอพยพผู้คนเรือนหมื่นนั้น เป็นเรื่องที่มีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง การออกแบบระบบเสียงโดยวิศวกรระบบเสียงที่มีประสบการณ์จึงเป็นสิ่งสำคัญเป็นอย่างมาก เรามาทำความเข้าใจการออกแบบระบบเสียงสนามกีฬากัน

การเลือกลำโพงให้เหมาะสม

การเลือกลำโพงที่จะมาใช้กับระบบเสียงสนามกีฬานั้น ต้องเลือกลำโพงที่มีความพิเศษเฉพาะ ต้องทนต่อสภาพอากาศได้ดี ให้ความชัดเจนของเสียงที่แม่นยำ มีความดังที่สูง เพราะในสนามกีฬานั้นมีเสียงสะท้อนที่สูงมาก เราไม่สามารถเข้าไปแก้สภาพของเสียงสะท้อนได้ เพราะถ้าหากสนามกีฬาไร้ซึ่งเสียงสะท้อนแล้ว อรรถรสในการเล่นกีฬาก็จะหมดไป ซึ่งการออกแบบระบบเสียงให้มีความดังที่ชัดเจนสู้เสียงสะท้อนให้ได้นั้น ต้องเลือกลำโพงที่ดีเป็นอันดับแรก บางครั้งลำโพงต้องส่งเสียงให้ได้ระยะไกลหลายร้อยเมตร ส่งสัญญาณเสียงจากอัฒจันทร์ฝั่งมีหลังคา ไปยังอัฒจันทร์ฝั่งตรงข้ามที่ไม่มีหลังคา ซึ่งมีระยะทางไกลเป็นร้อยเมตร ลำโพงที่เลือกใช้ก็จะมีความดังที่สูง และถ้ายิงไกลแบบนั้นก็ต้องมีมุมกระจายเสียงที่แคบเพื่อให้เสียงสามารถพุ่งไปได้ไกลขึ้นและมีความชัดเจน ลำโพงส่วนใหญ่ที่ใช้จะเป็นลำโพงที่เรียกว่า Horn Load เป็นลำโพงที่มีปากฮอร์นขนาดใหญ่ เพื่อควบคุมทิศทางของเสียง

ลำโพงก็ต้องมีการทนสภาพอากาศ ตากแดด ตากฝน หรือบางประเทศต้องทนต่อสภาพอากาศหนาวที่มีหิมะได้ ลำโพงที่ใช้สำหรับสนามกีฬาจริงๆก็จะมีราคาแพงกว่าลำโพงรุ่นอื่นๆที่ใช้กันทั่วไป ยี่ห้อลำโพงที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในการใช้กับสนามกีฬาก็คือ Electro-Voice, Nexo, JBL, L-Acoustic, d&b เป็นต้น

การวางตำแหน่งลำโพง

ในระบบเสียงสนามกีฬานั้น เมื่อเลือกลำโพงที่เหมาะสมได้แล้ว การวางตำแหน่งลำโพงก็เป็นสิ่งที่สำคัญมากๆ เราต้องออกแบบวางตำแหน่งลำโพงให้ครอบคลุมทุกพื้นที่นั่งของผู้ชม และเสียงต้องได้ยินไปถึงกลางสนาม ต้องใช้โปรแกรมคำนวณการจัดวางตำแหน่งของลำโพง จะช่วยให้มีความแม่นยำมากยิ่งขึ้น อีกทั้งการจัดวางลำโพงในสนามกีฬานั้น ต้องวางให้มีความดังเฉลี่ยใกล้เคียงอีกด้วย การใช้โปรแกรมช่วยคำนวณ จะทำให้ทำงานง่ายและเห็นความดังโดยรวมทั้งหมดก่อนการติดตั้ง

การแบ่งโซนในการวางลำโพง

การแบ่งโซนหมายถึง การแบ่งระบบเสียงแยกกันเป็นอิสระ สามารถให้ลำโพงชุดไหนปล่อยเสียงออกมาหรือให้เงียบก็สามารถกำหนดได้ เพราะบางครั้งอยากประกาศเฉพาะจุด ไม่อยากให้เสียงไปรบกวนอีกจุดนึง ก็สามารถจัดการทุกอย่างได้ตั้งแต่การเริ่มออกแบบ ระบบเสียงสนามกีฬาจึงมีความจำเป็นต้องแบ่งโซนของลำโพงที่ใช้

กำหนดจุดตกของเสียง

การออกแบบระบบเสียงสนามกีฬา การกำหนดจุดตกของเสียงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อลดเสียงสะท้อน และลดการกวนกันของเสียงจากลำโพงจุดอื่น เพราะถ้าหากเสียงกวนกันแล้ว ผู้ฟังก็จะได้ยินเสียงเป็น 2 เสียง ทำให้เกิดความสับสนและเสียงก็ขาดความชัดเจนอีกด้วย

การติดตั้ง

อุปกรณ์ระบบเสียงสนามกีฬานั้น การติดตั้งมีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง เพราะลำโพงต้องไปห้อยอยู่บนศรีษะของผู้ชม บางที่ต้องใช้ลำโพงจำนวนมาก น้ำหนักรวมกันก็อาจจะมีถึง 1 ตัน การออกแบบชุดแขวนนั้นเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพราะมันคือเรื่องของความปลอดภัยในชีวิต คงไม่สนุกแน่ๆหากลำโพงเกิดหล่นลงมาด้านล่าง จึงต้องมีการยึดและเซฟตี้อย่างดี รวมไปถึงการออกแบบให้สามารถดูแลและบำรุงรักษาได้ง่ายก็เป็นสิ่งจำเป็นอีกเช่นเดียวกัน เพราะการขึ้นไปดูแลบนที่สูงนั้นมีค่าใช้จ่ายเยอะ ผู้ออกแบบต้องคำนึงสิ่งต่างๆเหล่านี้ให้ดี

Chanchai Acadium มหาวิทยาลัยกรุงเทพธนบุรี
ตัวย่างการออกแบบระบบเสียงสนามกีฬาของ Live For Sound

สรุป :

เป็นไงครับ การออกแบบระบบเสียงสนามกีฬา บางครั้งก็เป็นเรื่องที่ไม่ยุ่งยากจนเกินไป เราควรเลือกอุปกรณ์ที่ดีไว้ก่อน ก็จะช่วยลดปัญหาต่างๆลงได้ งบประมาณอาจจะดูสูงซักหน่อย แต่สามารถใช้งานได้ระยะยาว ลดค่าซ่อมบำรุงในอนาคตไปได้ การเลือกอุปกรณ์ที่ดีจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง นอกจากจะคุ้มค่าในระยะยาวแล้ว ยังให้ความดังและความชัดเจนของเสียงที่ดีอีกด้วย

LIVE FOR SOUND ภายใต้การบริหารโดย บริษัท ทริปเปิ้ล อินโนเวชั่น จำกัด เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบระบบเสียงสนามกีฬา มี Sound Engineer ที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญพร้อมด้วยประสบการณ์ในการออกแบบระบบเสียงสนามกีฬาขนาดใหญ่มาแล้วโดยให้เราเป็นผู้ดูระบบเสียงสนามกีฬาของท่านด้วยความรู้ความสามารถของบุคลกรที่เรามี เพื่อให้ระบบเสียงสนามกีฬามีความสมบูรณ์ตามหลักวิทยาศาสตร์ที่แท้จริง

 ใครที่สนใจอยากทำอาชีพด้าน SOUND ENGINEER สามารถเข้าไปดูรายละเอียดเพิ่มเติมตามนี้ได้เลย หลักสูตร SOUND ENGINEER เรายังเปิดอบรม คอร์สเรียนการมิกซ์เสียงในงานแสดงสด และ คอร์สอื่นๆที่น่าสนใจอีกมากมาย หรือ อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ SOUND ENGINEER เช่น  SOUND ENGINEER เริ่มต้นอย่างไร หรือ  เรียน SOUND ENGINEER มาทำงานอะไรได้บ้าง รวมถึงบทความดี ๆ ที่เกี่ยวกับห้องประชุม เช่น อุปกรณ์ห้องประชุมควรมีอะไรบ้าง 

หรือสนใจสอบถามคอร์สเรียนและหลักสูตรต่าง ๆ สามารถสอบถามได้ที่
โทรศัพท์ 02-550-6340, 064-198-2499
Line : @liveforsound
Email : [email protected]

บทความโดย: ทรงพล แจ่มแจ้ง (SOUND ENGINEER)

         รับติดตั้งระบบเสียง ห้องประชุม ร้านอาหาร ผับบาร์ ห้องคาราโอเกะ ห้องจัดเลี้ยง ระบบเสียงสนามกีฬา ระบบเสียงร้านกาแฟ สามารถปรึกษาทางทีมงาน LIVE FOR SOUND ได้ พร้อมรับตรวจเช็ค แก้ไขปัญหาระบบเสียงทุกรูปแบบ โดย ทรงพล แจ่มแจ้ง และทีมงานมืออาชีพ ที่มีประสบการณ์มากกว่า 15 ปี

สอบถามข้อมูลการติดตั้งได้ทาง