"การเลือกใช้งาน Compressor นั้น โดยส่วนใหญ่แล้วจะเลือกใช้งานตามคาแร็คเตอร์ของเสียง โดย Sound Engineer นั้น จะทำการดีไซน์โทนเสียงเพลงว่าต้องการให้โทนเสียงเพลงนั้นไปในทิศทางไหน อยากให้เพลงที่มิกซ์มานั้นดูดุดัน หรืออ่อนนุ่มก็จะเลือกใช้งาน Compressor ตามลักษณะเสียงที่ต้องการ"
Compressor คืออุปกรณ์ที่จัดอยู่ในหวดหมู่ของ Dynamic Processor มีหน้าที่ จัดการและควบคุม Dynamic ของเสียง ให้เป็นไปตามแนวเพลงหรือตามที่ผู้แต่งเพลงนั้นต้องการ เพราะในความเป็นจริงนั้น เราจะหานักดนตรีน้อยคนมากที่เล่นเครื่องดนตรีได้มี Dynamic ที่แม่นยำ Compressor จึงเป็นอุปกรณ์ที่จำเป็นอย่างมากในการที่จะเป็นตัวช่วยจัดการและควบคุม Dynamic ของเสียง เพื่อให้ Sound Engineer มิกซ์เสียงออกได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดและได้ Dynamic ของเสียงที่ดี
Compressor นั้นมีหลายชนิดนะครับ เรามาทำความรู้จักกับ Compressor แต่ละชนิดกันว่าให้โทนเสียงและคุณลักษณะของเสียงที่แตกต่างกันอย่างไร
Compressor ชนิดแรกคือชนิดแบบ VCA เป็น Compressor ที่ใช้ Amplifier มาควบคุมแรงดันไฟฟ้า ให้ลักษณะของเสียงที่กระชับ ดุดัน และมีความเพี้ยนของเสียงที่ต่ำ โทนเสียงจะสะอาด ให้เสียงที่ชัดเจน Compressor แบบ VCA ที่โด่งดังมาก นั่นก็คือ G Bus ที่อยู่ในมิกเซอร์ยี่ห้อ SSL ที่เรารู้จักและคุ้นเคยกันดี และ DBX รุ่น 160 ที่นิยมใช้กัน
Compressor ชนิดต่อมานั่นก็คือ FET ซึ่งใช้พวกทรานซิสเตอร์มาจำลองเสียงของหลอด ให้เสียงที่กระชับสดใส มีโทนเสียงที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะ สามารถเพิ่มเติมสีสันให้กับเสียงที่ผ่าน Compressor ชนิด FET ตัวนี้ Compressor แบบ FET ที่มีชื่อเสียงที่สุดที่รู้จักกันดีก็คือ Urei 1176 นั้นเอง
Compressor อีกชนิดคือ Opto หรือย่อมาจาก Optical นั่นเอง เป็น Compressor ที่ใช้พวกแสงในหลอดไฟสำหรับการทำงาน เพื่อให้บีบอัดและปล่อยสัญญาณเป็นไปตามจังหวะของแสงหลอดไฟ ทำให้ Compressor ชนิดนี้มีความนุ่มนวลและให้โทนเสียงที่ยืดยาน ไม่รู้สึกดุดันเท่าไหร่ จึงเป็น Compressor ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวมาก ๆ Opto Compressor ที่โด่งดังและรู้จักกันดีนั่นก็คือ รุ่น LA2A และ LA3A
- Threshold คือปุ่มไว้ปรับตั้งค่าให้คอมเพรสเซอร์เริ่มกดสัญญาณ โดยมีค่าเป็นเดซิเบล สูงสุด +20dB ต่ำสุด -20dB
- Attack คือปุ่มตั้งค่าเวลาในการเริ่มกดว่ากดช้าหรือกดเร็ว ค่าเป็น ms
- Ratio คือปุ่มที่ตั้งค่าว่าจะกดสัญญาณมากน้อยเพียงใด แบ่งเป็นอัตราส่วนต่างๆ
- Release คือปุ่มไว้สำหรับปล่อยสัญญาณหลังการกดว่าจะปล่อยช้าหรือเร็ว ค่าที่ให้มาเป็น Sec
- Hi-Pass คือปุ่มไว้สำหรับเลือกให้สัญญาณเฉพาะเสียงสูงผ่านที่ความถี่ไหน หรือตัดเสียงต่ำที่ความถี่ไหน
- Make Up คือปุ่มชดเชยความดังหลังจากที่ Compressor กดลงไป
- Compressor คือปุ่มสวิตซ์ที่ไว้สำหรับกดให้เสียงผ่านหรือไม่ผ่านการกดจาก Compressor หรือง่ายๆคือปุ่ม Bypass นั่นเอง
การเลือกใช้งาน Compressor นั้น โดยส่วนใหญ่แล้วจะเลือกใช้งานตามคาแร็คเตอร์ของเสียง โดย Sound Engineer นั้น จะทำการดีไซน์โทนเสียงเพลงว่าต้องการให้โทนเสียงเพลงนั้นไปในทิศทางไหน อยากให้เพลงที่มิกซ์มานั้นดูดุดัน หรือ อ่อนนุ่ม ก็จะเลือกใช้งาน Compressor ตามลักษณะเสียงที่ต้องการ
หากต้องการรู้ว่า Compressor แต่ละตัวแต่ละยี่ห้อให้โทนเสียงและคาแร็คเตอร์แบบไหน ต้องฝึกฟังและจับโทนเสียงให้ได้ว่า ถ้าเราตั้งค่า Threshold ไว้ที่ค่านี้และ Ratio ค่านี้ พอ Compressor เริ่มทำการกดสัญญาณเสียง จะให้โทนเสียงเป็นแบบไหน เราต้องฝึกฟังอย่างเดียวและลองทำแบบนี้กับ Compressor หลายๆตัว กดสัญญาณเสียงให้หนักๆ แล้วค่อยๆปล่อยให้ผ่อนคลายดู เราจะได้รับรู้ถึงโทนเสียงที่เปลี่ยนไป ฝึกใช้บ่อยๆก็จ็จะจำโทนเสียงได้โดยอัตโนมัติ
สรุป :
Compressor (คอมเพรสเซอร์) นั้นมีประโยชน์อย่างมากในด้านการมิกซ์เสียง ช่วยให้เสียงดนตรีมี Dynamic ที่ถูกต้อง ทำให้เพลงมีสีสันมากยิ่งขึ้น ยิ่งใช้ได้ถูกวิธี ก็จะยิ่งช่วยให้เพลงฟังดูดีมากขึ้นทีเดียว
เรายังมีคอร์สเรียนเกี่ยวกับระบบเสียงที่น่าสนใจ คอร์สเรียนวิศวกรระบบเสียง หากอยากทราบว่า วิศวกรระบบเสียงคืออะไร เริ่มต้นอย่างไร ทำงานที่ไหนได้บ้าง สามารถเข้าไปอ่านเพิ่มเติมได้เลย
สนใจสอบถาม คอร์สเรียนและหลักสูตรต่าง ๆ สามารถสอบถามได้ที่
โทรศัพท์ 02-550-6340, 064-198-2499
Line : @liveforsound
Email : [email protected]
บทความโดย: ทรงพล แจ่มแจ้ง (SOUND ENGINEER)
รับติดตั้งระบบเสียง ห้องประชุม ร้านอาหาร ผับบาร์ ห้องคาราโอเกะ ห้องจัดเลี้ยง ระบบเสียงสนามกีฬา ระบบเสียงร้านกาแฟ สามารถปรึกษาทางทีมงาน LIVE FOR SOUND ได้ พร้อมรับตรวจเช็ค แก้ไขปัญหาระบบเสียงทุกรูปแบบ โดยทีมงานมืออาชีพ ที่มีประสบการณ์มากกว่า 15 ปี
สอบถามข้อมูลการเรียนได้ทาง
