เสียงประกาศภายในสถานศึกษา
ความจำเป็นในการเผยแพร่ข้อความถึงนักเรียนและครูทั่วทั้งโรงเรียนยังคงเป็นหน้าที่หลักของระบบเสียงประกาศสำหรับสถานศึกษา ทั้งสำหรับการใช้ประกาศข่าวสารต่าง ๆ การประกาศเริ่มหรือหมดเวลาเรียนรายวิชา ประกาศเรียกนักเรียนมาชุมนุมกัน หรือการกล่าวปราศรัย ทั้งหมดที่กล่าวมาล้วนมีบทบาทสำคัญในโรงเรียนและสถานศึกษา เพื่อให้โครงสร้างของวันและการดำเนินงานของโรงเรียนเป็นไปด้วยความราบรื่น
เมื่อมีการใช้เสียงทั่วทั้งโรงเรียนหรือภายในสถานศึกษา ตั้งแต่เสียงประกาศสาธารณะไปจนถึงการสนับสนุนการเรียนรู้ การออกแบบระบบเสียงที่ดีจึงต้องเข้าใจถึงความต้องการและข้อกำหนดของโรงเรียนซึ่งแนวทางในการออกแบบระบบเสียงประกาศสำหรับสถานศึกษา มีดังต่อไปนี้
การแยกโซนประกาศ
หน้าที่หลักของการติดตั้งเสียงประกาศคือการประชาสัมพันธ์ข้อมูลข่าวสาร ไปจนถึงคำเตือนด้านสุขภาพและความปลอดภัย หรือข้อมูลทั่วไปเกี่ยวกับการเรียน การแยกโซนประกาศจะช่วยให้ระบบเสียงที่ติดตั้งไว้สามารถเข้าถึงทุกพื้นที่ของโรงเรียนได้อย่างเต็มรูปแบบ สามารถประกาศข่าวสารที่เฉพาะเจาะจงแต่ละโซนได้ เพื่อไม่ให้เสียงประกาศไปรบกวนในโซนอื่น เช่น การประกาศแจ้งข่าวสารเฉพาะนักเรียนที่อยู่อาคารเรียนที่สอง การประกาศถึงเฉพาะนักเรียนที่อยู่สนามฟุตบอล หรือการเรียกพบนักเรียนแบบเฉพาะเจาะจง ในขณะที่ต้องสามารถประกาศข่าวสารแบบรวมทุกโซนพร้อมกันได้ในกรณีที่ต้องการให้การประกาศนั้นส่งถึงทุกโซนประกาศ เป็นต้น
เมื่อแยกโซนที่ต้องการประกาศได้แล้ว ทางเจ้าหน้าที่ผู้ออกแบบระบบเสียง หรือวิศวกรด้านระบบเสียง จะทำการเลือกอุปกรณ์ที่เหมาะสมในการแยกโซนประกาศตามความต้องการของผู้ใช้งาน เพื่อให้ตอบโจทย์การใช้งานให้มากที่สุด และที่สำคัญต่อให้แยกโซนเสียงที่สลับซับซ้อน ระบบประกาศที่ออกแบบต้องใช้งานง่ายที่สุด เพราะบุคลากรภายในโรงเรียนหรือสถานศึกษานั้น ไม่มีเวลาที่จะมาเรียนเรียนการทำงานที่ซับซ้อนของระบบ จึงจำเป็นต้องได้ผู้ที่เข้าใจเรื่องของระบบเสียงประกาศเป็นอย่างดีเข้ามาออกแบบระบบเสียงประกาศให้
ออกแบบความดังให้เหมาะสม
เนื่องจากในแต่ละโซนประกาศนั้น จะมีลักษณะการใช้เสียงที่แตกต่างกันออกไป เช่น โซนห้องสมุด โซนห้องเรียน โซนโรงอาหาร เป็นต้น ซึ่งแต่ละโซนจะมีเสียงรบกวนพื้นฐาน หรือ Noise Floor แตกต่างกันออกไป เนื่องจากเมื่อคนมาอยู่รวมกันเป็นจำนวนมาก ก็ย่อมมีการพูดคุยกัน ยิ่งคนเยอะเสียงพูดคุยก็จะยิ่งดังเพิ่มขึ้นหรือแม้กระทั่งเสียงแอร์หรือพัดลมและระบบระบายอากาศก็ดี เมื่อรวมกันเข้าจะมีเสียงที่ดังมาก ดังนั้นการออกแบบระบบเสียงที่ถูกต้อง จึงควรต้องกำหนดความดังให้เหมาะสม เพื่อให้การสื่อสารหรือการประกาศไม่เกิดข้อผิดพลาด และการออกแบบความดังควรให้ดังมากกว่าเสียงรบกวนพื้นฐาน หรือ Noise Floor อย่างน้อย 10dB ยกตัวอย่างเช่น เสียงพูดคุยในโรงอาหารเมื่อใช้เครื่องมือวัดได้ความดัง 80dB ผู้ออกแบบก็ควรกำหนดความดังให้ได้ประมาณ 90dB เป็นต้น
และนอกจากความดังของระบบเสียงประกาศที่ต้องมีความดังมากกว่าเสียงรบกวนแล้วการคำนวณความถี่เพื่อให้หูของมนุษย์ได้ยินเสียงที่ชัดเจนก็เป็นเรื่องที่สำคัญ และอีกประการหนึ่งที่สำคัญคือ ระบบ Priority หรือความสำคัญของเสียงประกาศ ยกตัวอย่างเช่น หากเราต้องประกาศฉุกเฉินใด ๆ ก็ตาม ที่บางครั้งอาจจะมีการใช้ระบบเสียงในห้องประชุมหรือหอประชุมอยู่ เมื่อมีการประกาศฉุกเฉิน เสียงภายในห้องประชุมหรือหอประชุมนั้นจะถูกแทนที่ด้วยระบบเสียงประกาศทันที เพื่อให้สามารถอพยพเคลื่อนย้ายได้ทันท่วงที
การเพิ่มอุปกรณ์ปรับลดความดังเสียงหรือ Volumn (โวลุ่ม) นั้น ก็มีส่วนจำเป็นอย่างมาก ในกรณีที่ต้องการปิดเสียงประกาศหรือปรับความดังตามต้องการ แต่ถ้ามีกรณีประกาศฉุกเฉิน Volumn (โวลุ่ม) ก็จะเปิดทำงานโดยอัตโนมัติ ไม่ต้องกลัวว่าจะไม่ได้ยินเสียงประกาศฉุกเฉินในกรณีที่ปิด Volumn ไว้ แต่ต้องออกแบบเดินสายสัญญาณไว้ถูกต้องเท่านั้น
การคำนวณความดังของระบบเสียงประกาศนั้นต้องคำนวณให้ถูกต้องตามหลักฟิสิกส์ โดยต้องกำหนดระยะการฟัง ตำแหน่งการติดลำโพง เพื่อนำมาคำนวณให้ได้ความดังที่ต้องการ เรื่องเหล่านี้ต้องให้ Sound Engineer หรือวิศวกรเสียงเป็นผู้คำนวนทั้งหมด
เลือกลำโพงให้เหมาะกับโซนประกาศ
สภาพแวดล้อมของโรงเรียนและสถานศึกษาต้องใช้ลำโพงหลายประเภทปะปนกันสำหรับการติดตั้ง ถึงแม้ว่าลำโพงติดเพดานจะนิยมใช้กันอย่างแพร่หลายที่สุดในพื้นที่ส่วนใหญ่ เนื่องจากมีความครอบคลุมสูง เหมาะอย่างยิ่งสำหรับการติดตั้งในห้องเรียนและทางเดิน แต่สำหรับพื้นที่ต่าง ๆ เช่น ห้องสมุด โรงอาหารเพดานสูง หรือแม้กระทั่งส่วนที่เป็นกลางแจ้ง เช่น หน้าอาคารต่าง ๆ สนามกีฬา ก็จำเป็นจะต้องเลือกใช้ลำโพงที่เหมาะสม ทั้งเรื่องของมุมกระจายเสียง เช่นในห้องที่มีเสียงสะท้อนก็อาจจะต้องเลือกลำโพงที่มีมุมกระจายเสียงแคบเพื่อลดเสียงที่ไปสะท้อนกับผนังด้านต่าง ๆ ของเสียง และควรที่จะมีจำนวนลำโพงเยอะมากพอ เพื่อที่จะให้เสียงกระจายได้ทั่วถึงผู้ฟัง โดยไม่ต้องเร่งเสียงลำโพงให้ดังจนเกินไป หรือบางโซนที่ต้องการควบคุมทิศทางการกระจายของเสียงไม่ให้รบกวนชุมชุนรอบ ๆ โรงเรียน ก็ต้องเลือกลำโพงมุมกระจายเสียงแคบเพื่อจะได้ควบคุมทิศทางได้ง่าย หรือสำหรับพื้นที่โล่งไม่มีหลังคาก็อาจจะต้องเลือกลำโพงที่มีความทนทานต่อสภาพอากาศ ลำโพงที่สามารถกันน้ำได้ เพื่อป้องกันความเสียหายในกรณีโดนน้ำฝน เป็นต้น
ระบบเสียงสำหรับห้องโถงโรงเรียน หรือหอประชุมของโรงเรียนอีกหนึ่งโซนสำคัญของโรงเรียนก็คือหอประชุม เนื่องจากเป็นที่รวมตัวของนักเรียนและอาจารย์ในกิจกรรมต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการเรียกชุมนุมนักเรียน การแสดงต่าง ๆ ในโอกาสพิเศษ บางครั้งก็อาจถูกใช้เป็นที่เรียนวิชาพละศึกษา ถือเป็นพื้นที่อเนกประสงค์ เป็นศูนย์กลางของชีวิตประจำวันในโรงเรียน ระบบเสียงสำหรับหอประชุมใด ๆ จะต้องใช้งานได้หลากหลาย และสามารถปรับระดับเสียงได้หลายระดับตามความเหมาะสม ทั้งเจ้าหน้าที่และนักเรียนต้องใช้งานง่าย และติดตั้งในลักษณะที่ไม่รบกวนสายตา แต่ให้เสียงที่ชัดเจน ปัญหาหลักของหอประชุมคือเสียงสะท้อน เนื่องจากโดยส่วนใหญ่แล้วอาคารหอประชุมนั้นมักจะออกแบบมาให้ใช้งานอย่างเอนกประสงค์ ทั้งการประชุมและเล่นกีฬาต่าง ๆ การเลือกลำโพงสำหรับหอประชุมจึงอาจต้องพิจารณาลำโพงที่มีมุมกระจายเสียงแคบและสามารถควบคุมทิศทางได้ดี และการเลือกที่จะเติมลำโพงจำนวนมาก ๆ กระจายให้ครอบคลุมพื้นที่ อาจจะตอบโจทย์มากกว่าการลงระบบใหญ่ ๆ ไว้ที่ด้านหน้าเพียงอย่างเดียว
สรุป :
ทั้งหมดที่กล่าวมานี้ เป็นเพียงแนวคิดในการออกแบบระบบเสียงประกาศ ซึ่งผู้ใช้งานสามารถนำไปใช้พิจารณาประกอบในเลือกซื้อ โดยในส่วนรายละเอียดปลีกย่อยหรือลักษณะของสถานที่ ไปจนถึงงบประมาณนั้นก็ย่อมมีความแตกต่างกันออกไป ซึ่งก็เป็นสิ่งที่ผู้ซื้อจำเป็นจะต้องนำมาพิจารณาไปด้วย
3 เหตุผล ทำไมต้องติดตั้งเครื่องเสียงห้องประชุม
ทรงพล แจ่มแจ้ง
ห้องประชุมขนาดใหญ่
ควรมีอุปกรณ์อะไรบ้าง ?
ทรงพล แจ่มแจ้ง
หากท่านมีความประสงค์จะติดตั้งระบบประกาศสาธารณะในโรงเรียนและสถานศึกษา สามารถติดต่อเข้ามาเพื่อขอรับคำปรึกษาได้เลยนะครับ ทางเรามีทีมงานที่เป็น Sound Engineer ผู้เชี่ยวชาญและมีประสบการณ์พร้อมให้คำแนะนำและช่วยเลือกอุปกรณ์ ก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกเพื่อให้การออกแบบและการติดตั้งระบบประกาศสาธารณะในโรงเรียนและสถานศึกษาของทุกท่านเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพได้ครับ
Live For Sound โดยบริษัท ทริปเปิ้ล อินโนเวชั่น จำกัด เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบติดตั้งระบบเสียงประกาศตามสายภายในโรงเรียน มหาวิทยาลัย และสถานศึกษา
โทรศัพท์ 02-550-6340, 064-198-2499
Line : @liveforsound
Email : [email protected]
บทความโดย : อาทิตย์ พรหมทองมี
รับติดตั้งระบบเสียง ห้องประชุม ร้านอาหาร ผับบาร์ ห้องคาราโอเกะ ห้องจัดเลี้ยง ระบบเสียงตามสาย ระบบเสียงสนามกีฬา ระบบเสียงร้านกาแฟ สามารถปรึกษาทางทีมงาน LIVE FOR SOUND ได้ พร้อมรับตรวจเช็ค แก้ไขปัญหาระบบเสียงทุกรูปแบบ โดย ทรงพล แจ่มแจ้ง และทีมงานมืออาชีพ ที่มีประสบการณ์มากกว่า 15 ปี
สอบถามข้อมูลการติดตั้งได้ทาง
